Ik had hem lang niet meer gezien, maar hij zag er nog altijd uit als dezelfde man die ik kende van jaren geleden. Alleen de glans in zijn ogen was weg. Ik voelde zijn pijn, ging het gesprek aan en liet me leiden door iets wat groter is dan ikzelf. “Wat is nou het ergste? Waar heb je het meeste moeite mee?” vroeg ik hem. Heel strak keek hij me aan, alsof hij tot me wilde doordringen met zijn antwoord: “Ik heb geen doel meer, ik wacht hier totdat ik dood ga.” Ik vroeg hem of hij er bang voor was, maar dat bleek hij totaal niet. Hij geloofde nergens in, niet dat er iets was na de dood, maar ook wist hij niet op welke manier hij zou gaan. En vooral dat laatste vond hij moeilijk. Zou het snel gaan, of zou het een lang proces zijn? Het was niks voor hem, aftakelen, wachten totdat de laatste lichaamsfuncties zouden uitvallen. Hij huilde. Wat kon ik voor hem doen? Geleid door mijn gidsen, liepen we zijn leven door. Hoe het was geweest, wat hij had meegemaakt. En hetgeen ik voelde en zag: “alleen maar liefde!” Deze man had alles gedaan wat God verboden heeft, maar zijn leven was er één van overgave, van uitdagingen, van genieten. Hij lachte keihard toen ik hem dit zei. Vroeg me ook hoe ik het wist. Ik vertelde hem dat ik zijn moeder kon zien, iets waar hij tot dat moment totaal niet in geloofde. Door hem aan te raken, kon ik hem laten ervaren en voelen wat ik zelf kon waarnemen. Bijzonder genoeg, liepen we samen door een tunnel van licht. Hij kon precies waarnemen wat ik vertelde. Ik voelde zo’n grote kracht, zoveel liefde, het was hem gegund om zijn leven nu terug te zien en alle momenten van spijt te vergeven en los te laten. Zijn moeder was zijn alles geweest en hij had geen afscheid van haar kunnen nemen toen ze stierf. “Ik was toen aan het werk.” Met betraande ogen keek hij me aan en zei dat hij dat altijd moeilijk had gevonden. En op dat moment, kon hij zijn moeder opnieuw zien. En alsnog afscheid nemen. Ik geloofde zelf bijna niet dat dit werkelijk gebeurde, maar het was toch echt zo. “Ga ik naar haar toe als ik sterf?” Ik kon hem alleen maar antwoorden, dat het precies is wat ik geloof. Dat je na je sterven voort bestaat, maar dan zonder lijf, want dat laat je op aarde achter. “Jouw energie, of je ziel, zo te noemen, gaat door. Je ziet je geliefden terug die jou zijn voorgegaan.” Even kregen we een glimp te zien van hoe het er daar uitziet. En het voelde zo warm, zo geborgen. Prachtige kleuren, geuren en licht. Ik was beduusd. Wat ik had verwacht, ik weet het niet. Maar dat het zo zou gaan was voor mij een wonder. Op de terugweg heb ik gehuild. Niet van verdriet, maar van een dankbaarheid die zo groot was, dat ik het niet kon vatten. De energie van die ochtend hing nog om me heen alsof ik zelf in een andere wereld was beland. Dit moment koester ik voor de rest van mijn leven.

Na mijn bezoek ging het opeens snel. Bart had een hele andere kijk gekregen op zijn leven, maar ook een heel andere op zijn naderende sterven. Waar hij dacht aan een einde, geloofde hij werkelijk dat het een nieuw begin zou zijn. Ik was blij voor hem. De acceptatie van wat er was en hoe hij daarin een weg kon vinden, was er gekomen. Wederom die tranen, ik gunde hem die rust zo erg. Ook zijn vrouw vertelde dat die rust er was gekomen. Er werd gekozen voor een euthanasie traject. En nadat de goedkeuring er is gekomen, ben ik naar hem toegegaan voor een afscheid. De rust en ik zou bijna zeggen het verlangen naar wat ging komen was zo mooi. We spraken nog over zijn besluit, dat stond helemaal vast. Hij las boeken over reïncarnatie en sterven. Ik gaf hem een exemplaar van Moira, ik hoopte dat hij daarin antwoorden zou vinden die hem hielpen totdat de dag zou komen. Hij wilde alles over de dood weten. “Maakt het uit of ik begraven word of voor een crematie kies?” Ik vertelde mijn visie “Nee, het maakt niet uit. Want je bent dan al die mooie energie geworden, die niet meer door een ziek lichaam wordt beperkt. Je kan dan gaan en staan waar je wilt.” Zijn uitvaart was mooi, ik denk werkelijk de mooiste die ik ooit heb meegemaakt. Alles klopte, het was zoals deze man herinnerd mag worden. Een buitengewoon boeiend mens, ik zal hem missen. Voortaan draag ik hem in mijn hart mee.